Van bewijzen voor God tot Bijbellezen met Jan
Hoe dit platform jou kan helpen de Bijbel te lezen, te begrijpen en te geloven
Met het online gaan van de website ‘Bijbellezen met Jan’ lijkt een nieuwe fase aangebroken in mijn bediening. Ik heb ook de naam van mijn podcast veranderd van ‘De Bijbel in 1 Dag’-podcast naar Bijbellezen met Jan. Maar wat is nu eigenlijk het verhaal achter ‘Bijbellezen met Jan’? Ik heb dat nog nooit zo verteld, omdat ik niet graag mezelf op de voorgrond plaats.
Maar misschien ben je toch wel benieuwd en daarom zal ik in het kort iets delen over mijn wandel met God en over welke kant ik op wil gaan met het Bijbellezen met Jan-platform en hoe dit jou en anderen zou kunnen helpen.
Eerst neem ik je graag mee naar Bunschoten-Spakenburg, waar ik ben opgegroeid. Hier wonen, voelde altijd een beetje als wonen in het dorp van Asterix en Obelix. De boze buitenwereld mocht dan voortdurend veranderen, in Spakenburg bleef alles hetzelfde. De mensen kenden elkaar, de meesten gingen naar de kerk, en af en toe werd er met vis gegooid. Figuurlijk dan, hè?
Ik heb er gewoon een fijne jeugd gehad. Als gezin gingen wij niet vaak naar de kerk en misschien is dat ook wel goed geweest voor me. Ik heb in ieder geval geen last gehad van een keurslijf.
Toen ik twaalf was koos ik zelfs bewust voor een openbare middelbare school, omdat ik even uit de christelijke omgeving wilde ontsnappen. Dat heb ik geweten, want plotseling was ik één van de weinige christenen in de klas. Niet dat dat zo’n issue was, maar je voelde je toch wel anders.
Hoe bewijs je dat God bestaat?
Ik had trouwens nog niet echt de keuze gemaakt om Jezus te gaan volgen. Ik stelde dat uit. Ik had tijd genoeg om na te denken of ik wel of geen christen wilde zijn. Toen ik zeventien was, vroeg ik me af waarom ik mijn zoektocht of God wel bestond eigenlijk bleef uitstellen. Ik was nu toch oud genoeg om hierin een keuze te maken?
Maar ja, hoe bewijs je dat God er echt is? Het is niet zo dat je Hem met een goede telescoop kunt waarnemen. Op het VWO deden we echter veel aan bronnenonderzoek. Ook was ik een echte lezer en had ik een passie voor het vak geschiedenis. Dus hoe kon ik weten dat God bestond?
Ik bedacht een simpele stelling: als God bestond dan moest de Bijbel waar zijn. God openbaart zich immers in Zijn Woord. Als Hij almachtig en alwetend is, dan kan Hij er ook voor zorgen dat wij een betrouwbaar boek hebben over Hem. Dus begon ik boeken te lezen over bewijzen voor de Bijbel.
Maar een keerpunt kwam pas toen ik 22 was en mijn studie journalistiek afrondde. Op dat moment liep ik nog stage bij een persbureau in Kampen. Toen ben ik ook hierheen verhuist en inmiddels woon ik al de helft van mijn leven in deze mooie stad aan de IJssel.
God had andere plannen
Het werk bij dit persbureau was zeer uitdagend, maar mijn droom was buitenlandcorrespondent worden. De vraag was of ik het wel aankon om zo lang in het buitenland te wonen. Daarom besluit ik een talenstudie Engels te gaan doen. Ik wilde minimaal drie maanden weg. New York was mijn droombestemming.
Ik had inmiddels genoeg gespaard en mijn werkgever gaf me toestemming om na de zomerperiode drie maanden onbetaald verlof op te nemen. Maar in mei van dat jaar berekende ik de kosten en zag ik dat ik maximaal zes weken New York kon betalen.
Dat was te weinig. Zes weken is een lange vakantie. Geen test of je ergens definitief kunt wonen. Daarom wisselde ik van bestemming. In plaats van zes weken New York ging ik nu drie maanden naar Kaapstad in Zuid-Afrika.
Had ik die keuze niet gemaakt, dan was ik op 4 september 2001 vertrokken. Naar New York. Dan had ik in de tweede week van mijn verblijf de aanslagen op het World Trade Center meegemaakt. Met al mijn contacten in de journalistieke wereld weet ik zeker dat ik dan was doorgebroken als journalist. Misschien had ik wel nationale bekendheid gekregen.
God had echter andere plannen. Nu vertrok ik op 15 september 2001 naar Zuid-Afrika, en volgde ik vanuit daar hoe de wereld veranderde. De Verenigde Staten vielen Afghanistan binnen op zoek naar Osama Bin Laden.
Nu waren mijn docenten in Zuid-Afrika moslims. Hele aardige dames, maar vooral één van hen had vrij sterke meningen over wat er internationaal gebeurde. Ze keurde de aanslagen overigens niet goed, maar ze was het ook niet eens met de reactie van het Westen.
Voor mij was het interessant om te zien dat je ook met andere ogen kon kijken naar wat er gebeurde. Een moslim denkt gewoon anders.
Persoonlijke relatie met Jezus
Hoe dan ook, deze periode was voor mij erg vormend. Ik ontwikkelde een passie voor het reizen en kreeg meer zelfvertrouwen.
Ook had ik een Zwitserse klasgenoot die de discipelschaps trainings school van Jeugd met een Opdracht ging doen in Zuid-Afrika. Daar had ik nog nooit van gehoord. Zij was echter de eerste die mij vertelde dat je ook een persoonlijke relatie met Christus kon hebben. Daar had ik ook nog nooit van gehoord. God was wel ergens in de hemel. Hij voelde veraf, niet dichtbij.
Eenmaal weer thuis in Nederland vond ik een boek dat weer ging over het waarheidsgehalte van de Bijbel. Het heet ‘Bewijs genoeg’. De auteur Lee Strobel was – net als ik – journalist. En hij gebruikt journalistieke methoden om te ontdekken of wat de Bijbel zegt waar is. Hij interviewde dertien topwetenschappers over de betrouwbaarheid van Gods Woord.
Zo leerde ik dat de Bijbel veel betrouwbaarder is dan de geschriften over bijvoorbeeld Plato, Aristoteles, Julius Caesar en andere figuren uit de oudheid. Over hen nemen we heel veel als waarheid aan, terwijl het gat tussen wanneer ze hebben geleefd en het oudste manuscript dat we hebben over hun leven of onderwijs honderden jaren is. Soms wel duizend jaar. Bovendien zijn er slechts enkele manuscripten bewaard gebleven.
Als je dat vergelijkt met de Bijbel: daarvan hebben we duizenden oude manuscripten. En het gat tussen wanneer iets plaatsvond en hoeveel later het is opgeschreven, is veel kleiner. Soms slechts enkele jaren.
Niet dood maar levend
Maar wat me nog het meest raakte, was dat een arts op basis van de beschrijvingen in de evangeliën van Jezus’ dood kon aantonen dat er geen twijfel mogelijk was. Jezus stierf echt op Golgotha. De kans dat Hij dit overleefde, was nul procent.
En een andere wetenschapper gaf goede argumenten dat Jezus daarna weer levend was gezien. Zo waren de eerste getuigen van Jezus’ opstanding vrouwen. Vrouwen werden als onbetrouwbare getuigen gezien.
Als je een verhaal zou verzinnen, zou je de opstanding niet laten waarnemen door vrouwen, maar door mannen met een betrouwbare reputatie. De Bijbel vertelt het verhaal zoals het is: de vrouwen ontdekken het lege graf. Jezus verschijnt het eerst aan hen.
Paulus en de andere apostelen wijzen bijvoorbeeld ook diverse getuigen aan. Eens verscheen Jezus aan meer dan vijfhonderd mensen tegelijk. Sommigen daarvan zijn inmiddels overleden, zegt Paulus. Met andere woorden: als je wilt weten of wij de waarheid spreken, ga dan met die anderen in gesprek. Paulus’ tijdgenoten konden dat nog doen.
Het meest overtuigend was echter het argument dat 11 van de 12 apostelen een gewelddadige dood stierven. Ze hadden die kunnen voorkomen door te zeggen dat Jezus nog altijd dood was. Dat deden ze niet. Wie zou de marteldood sterven voor een leugen waar je niet in gelooft? Niemand. Ze moeten er dus zelf van overtuigd zijn geweest dat ze de levende Jezus weer hadden ontmoet na Zijn dood.
De vervolgde kerk
Voor mijn gevoel kon ik er niet meer om heen. Ik wist nu zeker dat de Bijbel betrouwbaar was en dat God bestond. Ik wilde Hem nu met overtuiging dienen.
Toch duurde het nog een jaar of twee voor ik God vroeg of Hij me wilde inzetten voor Zijn koninkrijk. Ik las in die periode het boek ‘Thuiskomst’ van Randy Alcorn. Het was het eerste boek dat ging over christenen die worden vervolgd in onze tijd.
In het verhaal gaat een Amerikaanse, cynische zakenman naar China. Daar ontdekt hij de Chinese huiskerken die zwaar onderdrukt worden. Uiteindelijk bekeert hij zich. Ondertussen sterft zijn Chinese vriend als een martelaar in de gevangenis.
Niet lang nadat ik dit boek had gelezen, las ik een advertentie in de omroepgids van de EO. Hierin vroeg Open Doors om een fondsenwerver die bereid was om risicovolle reizen te maken naar vervolgde christenen. De vacature sprak me enorm aan. Er was alleen één probleem. Ik was geen fondsenwerver.
Toch trok ik de stoute schoenen aan en mailde Open Doors. Of ze misschien ook behoefte hadden aan een communicatiespecialist. Ze hadden geen vacature, maar ze konden wel iemand gebruiken. En zo verliet ik de journalistiek om voor een christelijke stichting te gaan werken.
Ook deze periode was heel vormend. Niet alleen doordat ik in de beginperiode wel eens met oprichter Anne van der Bijbel te maken had – die echt een voorbeeld is – en doordat ik reizen maakte naar vervolgde christenen, hoewel zij ook een positieve invloed hadden. Belangrijker nog was voor mij dat ik voor het eerst sinds mijn basisschooltijd weer in een christelijke omgeving terechtkwam. En deze mensen leefden echt voor hun geloof.
Daarmee wil ik hen niet op een voetstuk plaatsen. Ook in een christelijke omgeving kan genoeg misgaan. Maar de mensen met wie ik nu optrok, wilden echt voor Jezus leven en lieten zien hoe dat mogelijk was. Sommigen waren echte bidders, anderen geloofden vol overtuiging en een derde categorie bestond uit echte Bijbelnerds.
Tja, christenen zijn er in soorten en maten, heb ik inmiddels wel geleerd. Over mijn belevenissen met de vervolgde kerk zal ik nu niet te veel vertellen, want dan duurt deze aflevering wel erg lang.
Bijbelgeletterdheid
Maar 1 moment was wel heel bepalend voor wat ik nu doe. Ik was in een klein kerkje in een gesloten moslimland. De mannen zaten gescheiden van de vrouwen en iedereen zat in kleermakerszit. Ik – als buitenlander – kreeg wel een stoel. Als Nederlander heb je dat liever niet. Als iedereen op de vloer zit, dan jij ook. Maar in die Oosterse cultuur is dat anders. Daar zou je hen beledigen als je de stoel zou weigeren.
Aan het begin van de dienst kwam er een meisje van een jaar of 18 naar voren. Ze kreeg een bijbel aangereikt en opende deze. Toen begon ze te lezen. Met horten en stoten maar ze kreeg de tekst over haar lippen.
Toen fluisterde iemand in mijn oor dat ze een jaar geleden nog niet kon lezen en schrijven. Nu las ze de Bijbel voor aan het begin van deze kerkdienst. In dit land staat de kerk onder druk van de islam. De koran is altijd en overal aanwezig. Veel christenen kunnen de Bijbel niet lezen, niet begrijpen en daarom vaak ook niet geloven.
De christenen geven daarom lees- en schrijfles, maar ze gaan verder dan dat. Ze geven ook les in ‘Bijbelgeletterdheid’, zoals ze dat noemen. Oftewel: Bijbel-alfabetiseringsprojecten. Ze leren de mensen wat de Bijbel zegt. Ze leren hun Gods Woord te lezen, te begrijpen en te geloven.
Terwijl ik daar later over nadacht, besefte ik dat ook in het Westen Bijbel-alfabetiseringsprojecten nodig zijn. De meeste mensen hier wel kunnen wel lezen en schrijven, maar wie legt hun uit hoe je de Bijbel eigenlijk leest zodat je de tekst kunt begrijpen en geloven?
Toen had ik nog steeds niet het idee dat dit wel eens mijn nieuwe roeping kon worden.
De Bijbel in 1 Dag
Dat kwam pas toen de coronacrisis begon. Net als de meeste mensen in Nederland werkte ik voortaan vanuit huis. Plotseling moesten mijn vrouw en ik ook thuis onderwijs verzorgen voor onze kinderen. Het duurde een tijdje voor de scholen in staat waren online les te geven en dan nog moesten we veel doen als ouders.
De verveling sloeg ook hard toe. Niet alleen bij de kinderen, maar ook bij ons volwassenen. Na de zoveelste avond waarbij ik naar Netflix had gekeken, vroeg ik me af: ‘Kan dit ook anders? Misschien moet ik een project oppakken.’
Ik ging aan de slag met een idee dat ik al in mijn hoofd had zitten sinds ik jaren geleden het boek ‘MBA in 1 Dag’ had gelezen. Ben Tiggelaar vat hierin de belangrijkste marketing ideeën en principes samen. Toen al dacht ik: ‘Wat een fantastisch idee als je in één dag de mensen kunt uitleggen wat er in grote lijnen in de Bijbel staat.’
De Bijbel in 1 Dag is een samenvatting van de Bijbel. Ieder Bijbelboek wordt behandeld, waardoor je in korte tijd een overzicht van de hele Bijbel krijgt.
Ik schreef het boek in ongeveer een half jaar en publiceerde het eBook op mijn website. Via Facebook ging ik het gratis weggeven. Later liet ik ook een paperback maken. Het was allemaal erg low-budget.
Maar toen gebeurde het. Het boek werd steeds vaker gedownload. Inmiddels hebben meer dan 40.000 mensen het gelezen. Het was alsof God een deur voor me open zette en naar buiten wees. Hij wees me op een nieuw avontuur. Het was mijn taak om mensen te helpen met het lezen, begrijpen en geloven van de Bijbel.
De Bijbel in 2 jaar
Ik hield een enquête onder mijn lezers. Daarin stelde ik twee vragen. Ik vroeg of mensen de Bijbel wel eens helemaal hadden gelezen en wat de grootste obstakels waren. Ik ontdekte dat drie van de vijf lezers de Bijbel nog nooit helemaal hadden gelezen. De drie grootste hindernissen zijn:
- Gebrek aan tijd en het vormen van een gewoonte;
- De tekst is moeilijk te begrijpen;
- De Bijbel is niet relevant genoeg voor het leven van alledag.
Ik realiseerde me dat als ik mensen wilde helpen met het lezen van de Bijbel, ik deze drie obstakels moest zien op te lossen voor hen.
Om te beginnen gaf een groot deel van de lezers aan heel graag de Bijbel eens helemaal te willen lezen. Maar wat doe je dan? Het zoveelste Bijbel in een jaar-plan? De meeste mensen beginnen vol goede moed, maar maken het niet af. Ze moeten te veel lezen in te korte tijd. Ze vliegen door de tekst en nemen die niet goed in zich op. Dat komt het begrijpen en relevant maken van de Bijbel niet ten goede.
Maar wat nu als ik een cursus ontwikkelde die
- Helpt bij het vormen van een gewoonte;
- De tekst uitlegt en relevant maakt via dagelijkse e-mails;
- Je kunt volhouden?
Zo kwam ik uit bij het concept de Bijbel in 2 jaar. In plaats van vier hoofdstukken per dag, zeven dagen per week lees je dan twee hoofdstukken per dag, vijf dagen in de week. In het weekend kun je inhalen als je achterloopt. Dit leek me veel makkelijker vol te houden.
Zouden de mensen echter zitten te wachten op zo’n cursus? Ik legde het in gebed neer bij God en deed een test door de cursus eerst aan te bieden en pas dan te beginnen met schrijven. Het aantal aanmeldingen was overweldigend. Opnieuw wees God mij zo naar de deur, naar een ander levenspad.
Uiteindelijk zegde ik mijn baan en vaste inkomen op om dit te gaan doen. Op het moment dat ik dit opneem, in augustus 2023, doen zo’n 1600 mensen mee met deze Bijbel in 2 Jaar-cursus.
Een Bijbels avontuur
De Bijbel in 2 Jaar-cursus is voor mensen die heel graag de Bijbel voor het eerst of opnieuw helemaal willen lezen. Het is een boeiende cursus, maar er zitten ook pittige stukken in. Het is wel een fikse berg om te beklimmen, ook al doe je het in kleine stapjes.
En dan zijn er nog mensen die toch moeite hebben met lezen, of die gewoon liever luisteren. Kon ik hen ook helpen?
Ik deed een nieuwe test: de 40 Dagen Challenge. Hierbij nam ik deelnemers mee op een reis naar het kruis op Golgotha. Deze korte Bijbelstudies van ongeveer tien minuten nam ik ook op, zodat mensen ze ook kunnen luisteren. Opnieuw reageerden de cursisten erg enthousiast.
Dit leidde tot een nieuwe cursus: een Bijbels avontuur. Hierbij maak je een jaar lang een reis langs allerlei hoogtepunten van de Bijbel. Ook leer ik de deelnemers hoe je een Bijbels verhaal moet interpreteren, wat je doet met Bijbelse poëzie, hoe je om moet gaan met profetische teksten etc.
De cursus bestaat uit verschillende modules. Je begint in het Bijbelboek Lucas en leest dan direct verder in Handelingen. De derde module is de Bijbel in 40 Dagen en in module 4 staan we stil bij het onderwerp ‘vervolging in de Bijbel’. Ook lezen we Bijbelse poëzie, het evangelie van Matteüs en Openbaring.
Je kunt de cursus volgen met een abonnement van een paar euro per maand of je kunt de modules los kopen. Inmiddels doen ook enkele honderden mensen mee. Sommige kerkelijke gemeentes hebben besloten om zich met al hun leden aan te melden. Dat is dus ook mogelijk, dat je hele kerk meedoet.
Doe je mee?
Ik word hier blij van. God heeft mij dit pad op geleid, omdat er blijkbaar een behoefte is om samen in de Bijbel te lezen en nieuwe ontdekkingen te doen. Het is dankbaar werk om zoveel tijd door te brengen met en in de Bijbel, en om met mensen samen de Bijbel te lezen.
In een volgende aflevering van mijn podcast zal ik mijn specifieke Bijbelleesmethode wat meer toelichten. Maar voor nu wil ik je bedanken dat je hebt willen luisteren naar mijn getuigenis en het verhaal achter het platform Bijbellezen met Jan.
Ik hoop van harte dat je mee wilt doen met één van mijn cursussen of challenges. Kijk eens op hier hoe ik jou of je kerk kan helpen. En schroom niet om contact op te nemen.
PS. Ben je voor het eerst op mijn site? Download dan het gratis eBook ‘De Bijbel in 1 Dag’.
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!
Geef een reactie
Lieve (Jan) bedankt voor je uitleg.
Ik hoor bij de groep geen tijd.
Maar wil graag tijd gaan maken om ‘m.n pas gekochte bijbel te gaan lezen. Ben kerkelijk opgegroeid. Bleef gelovig. Maar al jaren niet meer naar de kerk. Alpha cursus gedaan . Wat ik heerlijk vond