Lees de Bijbel voortaan in 4D
(Zonder apparaat op je hoofd)
‘Het was alsof de berg in brand stond. Nooit in mijn leven had ik zo’n angstaanjagende vuurkolom gezien. De rook verduisterde de hemel compleet. De zon was aan ons zicht ontnomen. In plaats daarvan donderde en bliksemde het.
Onze leider leidde ons het kamp uit, naar de voet van de berg. We mochten niet verder. Plotseling klonk een luide ramshoorn. Ik schrok me wezenloos. Van welke kant kwam het vijandelijke leger?
Iemand sprak, maar ik kon niet verstaan wie wat zei. ‘Mozes…’, zei de man naast mij zachtjes. Toen kwam er antwoord uit de hemel. Die stem was zo overweldigend en zo luid dat het leek alsof hij overal vandaan kwam. ‘KOM NU.’
Onze leider stapte naar voren. De berg op. Zelf bleef ik bevend staan. Was dit mijn laatste dag op aarde? Zou Jahweh ons vernietigen zoals Hij de Egyptenaren uit de weg had geruimd?’
Stel dat je met een Israëliet kon praten die de uittocht uit Egypte had meegemaakt en later onderaan de berg van God stond. Dan denk ik dat hij ongeveer zoiets zou vertellen. Hij was erbij geweest toen God neerdaalde op de Sinaï-berg. Hij zou het hebben over wat hij had gezien, wat hij had gevoeld en wat hij dacht.
De Bijbel is een werkboek
Ik zou er zoveel voor over hebben om mensen te interviewen die er werkelijk bij waren geweest. Maar dat gaat niet. Jij en ik moeten het met de Bijbel doen. Daar wordt dit verhaal zo verteld:
Op de derde dag, bij het aanbreken van de morgen, begon het te donderen en te bliksemen, er hing een dreigende wolk boven de berg, en zeer luid weerklonk het geschal van een ramshoorn. Iedereen in het kamp beefde. Mozes leidde het volk het kamp uit, God tegemoet. Aan de voet van de berg bleven ze staan.
De Sinai was volledig in rook gehuld, want de HEER was daarop neergedaald in vuur. De rook steeg op als de rook uit een smeltoven, en de berg trilde hevig. Het geschal van de ramshoorn werd luider en luider. Mozes sprak, en God antwoordde met geweldig stemgeluid. De HEER was op de top van de Sinai neergedaald.
Hij vroeg Mozes naar Hem toe te komen, en Mozes ging naar boven. (Exodus 19:16-20)
De Bijbel had veel emotionelere taal kunnen gebruiken en meer kleurrijke details kunnen geven. Dat doet God niet in Zijn woord. Hij is zelfs behoorlijk feitelijk.
Dit gebeurde. Dat gebeurde. Toen dat. Klaar.
Waarom doet God dit? Waarom gebruikt de Heer niet meer verhaaltechnieken?
We zien het vaak niet, maar God gebruikt juist veel verhaaltechnieken en één daarvan is deze feitelijke vertelstijl. Dat dwingt ons om na te denken.
God heeft ons geen theorieboek gegeven, maar een werkboek. We moeten ons best doen om ons in het verhaal te verplaatsen. Om tussen het volk Israël in te staan en te ervaren hoe het geweest moet zijn.
En tegelijkertijd biedt de Bijbel ons ook Gods perspectief. We kunnen de geestelijke betekenis ontdekken van aardse gebeurtenissen.
Alsof ik mijn bril niet op had
Maar hoe dan? Hoe slaan we de brug tussen onze wereld en de wereld van de Bijbel?
Ik heb jarenlang geworsteld met deze vraag. De ene Bijbeltekst sprak wel tot mij, de andere niet. Een groot deel van de Bijbel begreep ik simpelweg niet. De letters waren wazig. Het was net alsof ik mijn bril niet op had.
Tot ik op een dag een documentaire zag over de exodus met de titel Patterns of Evidence. De filmmaker kwam in contact met iemand die overweldigende bewijzen aandroeg voor de historiciteit van de uittocht van Israël uit Egypte. (Zie deze blog post.)
Ik heb een passie voor geschiedenis en deze historische kijk op een Bijbelse gebeurtenis wakkerde mijn passie voor Gods Woord weer aan. Maar… de geestelijke betekenis van de exodus bleef achterwege. Wat heb je aan feiten als ze geen betekenis hebben?
Dus luisterde ik preken en bijbelstudies over de uittocht. Zo leerde ik dat God middels de tien plagen afrekende met Egypte’s afgoden en dat de bevrijding van het volk een beeld is voor hoe Jezus ons bevrijdt van de zonde.
Weer later deed ik onderzoek voor mijn boek ‘Jezus in het Oude Testament’. Deze liet zien hoe het verhaal van de uittocht talloze verwijzingen naar het werk van Jezus bevat. Zo waren de Israëlieten gestrand bij de Rietzee. Water in de Bijbel kan een symbool voor leven zijn, maar ook voor gevaar en dood. De Israëlieten dreigden te sterven. Ze hadden drie keuzes: zich overgeven aan het Egyptische leger, zwemmen naar de overkant of vertrouwen op God.
Niet één bril, maar vier brillen
Gelukkig deden ze het laatste en God opende de zee voor hen, waardoor ze uiteindelijk in het beloofde land uitkwamen. Op dezelfde manier scheidt Jezus de geestelijke watermassa die tussen ons en Gods koninkrijk in ligt. De Rietzee staat immers symbool voor de dood en het beloofde land voor het koninkrijk van God. Dit is dus een voorbeeld van hoe de Bijbel voortdurend het vizier op de Here Jezus richt.
Alleen de laatste stap ontbrak nog. Hoe maakte ik het verhaal van de Exodus nu relevant voor mezelf? Daar had ik die drie andere methoden voor nodig. Ik moest mezelf in het verhaal plaatsen, kijken met geestelijke ogen en daarbij de blik op Jezus gericht houden.
Ik besefte dat ik net als de Israëlieten voor een zee stond die mij scheidde van God. Doordat Jezus betaalde voor mijn zonde, creëerde Hij een doorgang. Net als de Israëlieten heb ik een keuze. Ik kan me overgeven aan de vijand (de zonde, de wereld), ik kan het zelf proberen te doen of ik kan vertrouwen op Jezus en mijn leven in Zijn handen leggen.
Was het voorheen alsof ik de Bijbel las zonder bril, nu had ik plotseling vier brillen die ik kon opzetten.
De Bijbel in 4D
‘Wat voor boek zou je graag willen schrijven?’, vroeg Cees mij een jaar geleden. Hij is eigenaar van Uitgeverij Scholten en net zo gepassioneerd over de Bijbel als ik.
‘Een boek dat uitlegt hoe je de Bijbel zo kunt lezen dat je kennis van God en geloof in Hem toeneemt’, antwoordde ik.
‘Fantastisch’, zei hij met een grote glimlach. ‘Doe het.’
Het resultaat is een boek dat ik morgen aan je mag presenteren. Het heet ‘Ik leer je de Bijbel lezen’. Hierin beschrijf ik de vier brillen die je kunt opzetten zodat de Bijbel meer voor je gaat leven.
Nadat ik het boek had ingeleverd, besefte ik dat mijn methode van Bijbellezen niet is het opzetten van vier brillen. Het is het opzetten van één bril: een 4D-bril.
Ik wil je graag helpen de Bijbel in 4D te lezen. Wat dat betekent? Dat je de Bijbel in vier dimensies leest. Dit zijn de dimensies:
- Historische Dimensie: reis terug in de tijd om de historische context van de Bijbel te begrijpen. Begrijp de mensen, culturen en gebeurtenissen die deze heilige teksten hebben vormgegeven.
- Literaire Dimensie: ontdek de literaire rijkdom van de Bijbel. Verken de genres, verhalen en stilistische technieken die zijn diepe boodschappen belichten.
- Jezus Dimensie: ontdek het leven en de leringen van Jezus op een intieme en persoonlijke manier. Ervaar Zijn goddelijke wijsheid als een actieve aanwezigheid in je dagelijkse leven.
- Levensles Dimensie: haal tastbare, toepasbare lessen uit de Schrift. Laat deze krachtige leringen je keuzes informeren, je acties leiden en je leven transformeren.
Werkt dit?
Hoewel ik nooit eerder de term 4D Bijbellezen heb gebruikt, gebruik ik de methode al langer in mijn boeken, cursussen en challenges. De feedback is erg bemoedigend.
“Ik kan de preek van de dominee nu zoveel beter volgen”, zegt Anita, een deelnemer van de Bijbel in 2 Jaar-cursus.
Peter, die meedoet aan de Lucas-challenge, vroeg per e-mail: ‘Waarom leer ik dit nu pas? Waarom wordt dit in de kerk niet zo uitgelegd?’
En Rita (die ook meedoet aan de Bijbel in 2 Jaar-cursus) stuurde me een bericht waarin ze zei dat ze zo dankbaar was voor de context en diepgang. De Bijbellezen in 4D brengt de Bijbel meer tot leven. Vandaar dat ik zo blij ben met deze positieve reacties.
Een gids door de Bijbel
De komende tijd zal ik wat meer voorbeelden laten zien van de Bijbel lezen in 4D. Het boek ‘Ik leer je de Bijbel lezen’ legt in ieder geval de basis door de essentie uit te leggen.
We hebben voor een bijzondere vorm gekozen voor dit boek. Het is geen ‘how to’-boek, hoewel het zeer praktisch is. Het is een verhaal van een jonge vrouw die moeite heeft de Bijbel een plaats in haar leven te geven. Gods Woord zegt haar zo weinig.
Dan komt ze in contact met een oudere buurman die aanbiedt om haar te gidsen door de Bijbel. Dat is het begin van een bijzondere reis door Vaders Boek, één die jij mee kan maken.
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!
Geef een reactie
Ik ben zeer benieuwd na dit verhaal. Wat een moo middel om te gebruiken voor mensen die ver van de bijbel af staan. Ik bid om Gods rijke zegen op dit werk Jan.
Wauw, dank je wel!
Heel mooi initiatief, ik ben benieuwd.
Net boven de foto staat de zin: Was het voorheen of ik de bril las zonder bril, enz. Deze zin ff corrigeren in: Was het voorheen of ik de Bijbel las zonder bril,
Dank je! Ik heb de correctie gemaakt 🙂
Dag Jan,
Veelbelovend Jan !
Mijn interesse is gewekt
Hartelijke groet
Leuk!
Mijn interesse is ook zeker gewekt.